ХАММА ЗАМОНЛАРДА ХАМ ЁШЛАРДАН НОЛИШГАН, БИРОК
TANQID-KELAJAK MEVASIЁшларимиз кенг фикрли, маънавияти юксак, савияси юкори. Бу фикрлар нечоглик тугри. Нечоглик бу талабларга жавоб беради ёшларимиз. Буниси ноаник. Аммо, уларнинг тинглаётган мусикасидан бу саволларга жавоб изласак, биз анчагина уйга толамиз. Демократия. Фикр эркинлиги, суз эркинлиги, мутлак эркинлиги. Лекин, эркинлик деб хар бало бадтарни кушик килаётганлар ва уларни марок билан, хиргойи килиб тинглаётганларни тушуниш кийин чамамда. Онам айтадилар: «Мен уша йиллари Насиба Абдуллаевани эшитардим. Алла Пугачева, Модерн Талкинг, Боней М лар машхур булган кезлар. Онам шуям кушикми, «тиринг-тиринг» дердилар. Хозир сизлар эшитаётган ашулалар гап-сузга ухшайди…» Хамма замонда хам ёшлардан нолишган. Кунгиллари тулмаган. Бугунги кушиклар жимжимадор клиплар, онам айтган «Дикс-дакс» мусикалар панасида сузларни бекитаётган булса, бизда, ёшларда айб нима?!
Кушиклар шеърлардан яраларди, адашмасам. Хозир хам шундайми?! Агар шеър булса, жуда гализ ахволда: вазн булса, кофия, кофия булса вазндан дарак йук… Бугунги узбек эстрадаси кузга куринганлар ва кузга куринолмаётган (кузга куринса таёкостида колиб, бели синадиган ва ёки танкидлар белини букадиган)ларга булинади. Ёхуд куйловчи ва гапирувчилармикан?! Шу десангиз, телефоним (техникада) bikfvfq колиб, жиянимдан телефонини олиб турдим. Кушик эшитиш билан марок олганим боисми, тарки одат-амри махол-кушик куйдим. Аваз, Субхон, Диор, Шахбоз Навруз, Шахруз Абадия каби «хушовоз хонандалар» ва Уммон, Арк, Маъно, Армон, Bad boy сингари «сохирнафаслар»… Рости, шуларнинг купчилигини биринчи бор эшитишим. Воой доод нукта нет, Велкам ту _______студио ва яна бир гала кушикдек маънили сузларни эшитиш янада илхомбахш, рохатбахш хисларни улашди. Жияним хали 15 ёшли бола, тушунмай эшитаётгандир, лекин айтаётганлар ёшига етарли акли борлардир. Шуям кушикми?! Шулардан бири шахримизга келиб, концерт берганда 10 минг кишилик стадион лик тулганди. Кучада киролмай колганлар анчагина сони ташкил этишини эшитиб, яхши гурухдирда девдим, мен содда. Видеога тушуриб келишган экан: буйи етган кизларнинг лаби хурзчаларга укталиб панжарадан ичкарида колган. Хамма бакиради. Тик оёкда. Анна мухлису манна мухлис. Анна санъату манна санъат деб юборади киши беихтиёр. Шунчалик ёшларимиз санъатни севади, ардоклайди. Кушикчиларни олма билан сийлашганда аччиклангандим хам (олма ейилган эди-да). Шунчалар хам «маданиятсиз» буладими деб ич-ичимдан хафа хам булгандим. Мана бугун шу гурухнинг кушигини эшитяпману, куполлик булса хам уша «мехмондуст»ни куллаб-кувватлагим келди, киммат булса хам оёк кийимим билан юзига мулжаллаб туширмокчи хам булдим. Шуям кушикми?! Бир куни эса бир йигитнинг фудболкасида Bеd boy (ёток бола) деб ёзилганини укиб кулиб юбордим. Табиийки, ушанда бу пурмаъно иборани тушунмагандим. Бугун билдим уша шурпешонани кучада кулгу килган Bad boy номли хонандадан олинган илхом экан. Эй, хавас улсин, хаммага хам хавас килинаверса… Эх…Бугунги киносанъатимизнинг шармандахоллигини хам шу кун тушундим. Ката истеъдод эгаларининг драмаларини тинглаб, тамоман лол колдим. «Детдом», «14 кунлик келин», «Донор юрак» каби драмаларни тинглаб узбек киноси куз унгимда уз тасмаларидай бино булди-ута бошлади. «Учар киз», «Шаддод киз», «Угри келин», «Келгинди келин» e-бу ва яна бошка гурди балолар. Яна ухшашликларни каранг: «Хаммом» драмаси ижодкорларидан «Хожат» драмаси худдики «Гунгкиз» фильми ижодкорларидан янги фильм «Куркиз» каби. Менинг фикри ожизимча, бундай кушик шеърларини 5 дакикада ёзишса керак. Ном куйиб матн ёзишдай осон. Ана тезкорлик, 15 дакикада кушик, 1 хафтада бир бутун фильм. Умр хам шунчалик узок. Яна бир эстрадамиз топилмасининг магар томоги шамоллаб, кайта кушик айтолмай колса, ойда-йилда тандири килиб кургани борардим, рост гапим. Бир кушиги бор экан, ичига аралашмаган нарса йук. Келин-куёв, туй, чимилдик, яна кайсидир «хамкасб»ининг ижодидан дурдона иктибос, туй дастурхонига деб тайёрлаб куйилган товукнинг пат-пати хам бор. Ва ёки бу кушигини уша буюк хофиз ушбу килмишидан узи хам уялиб товукхонага кириб куйлаганмикин?! Эх савия!!! Кушик деб куйлаяптида шу гап-сузларни. Узларини шу таъм тутумсиз кушиклари сабаб кушикчи санаб, яна ва яна микрофон каршисида пайдо булмокда булар. Узи бу кушиклар шунча вахимага арзимайдию бирок биринчи бизда кейин бошкаларда, хит кушик деб осмондан олиб, янада баландрокка улоктираётган сайтларни куриб, узлари билишаётганмикин, шунчалар обруларини тукаётганини деб уйлаб коламан. Бундай кушикларни таргиб килиш… Яна билмадим, балки оила бокишдир боиси бунинг… Ахир хаммада хам ейман деган тешик томок бор, тешик турваси бор, битмас гордай рузгори бор…
Сехрли таёкчам булганда, шуларнинг барига акл ато этиб, бу килаётганлари шармандалик эканини тушунтирардим. Агар таъсир килса… Ё шу таёкчани ищлатишим биланок, менга хам карата кушик куйлаб колишармиди:
«Сан мани куролмайсан,
Мани мухлисларим ВИП.
Ортимдан юролмайсан,
Ахир, хайдайманку Жип! Е-е-е-еййй!!!»
Йул буйи шу алламбалоларни эшитиб, ишим битиб, уйга келганимни хам сезмабман. Жиянимни чакирдиму суз бошладим:
-Ма, ол матохингни. Шуям ашулами. Ееееей, Воооооеееейй эмиш. Маъни матрасиз!
Соз булган телимни ёкдиму яна кушикни куйдим. Энди синчков эшита бошладим. Баъзи кушикларимнинг хам шу кушикларчалик юкки борлигини билиб, хайрон хам колдим. Эътибор бериб-бермай эшитаверар эканманда! Аммо, хануз билмайман бунака телбанамо хириллашларга ким сабабчи, ким айбдор?! Якинда интернет оркали кушикларни жойлаштириш хам тартибга олинишини билиб, кунглим сал хотиржам булди. Бирок, хамон канча-канча ёшларимиз мана шундай ади-бадиларни эшитиб захарланмокда. Яна канча-канчаси уларни севиб, ардоклаб, эсдан огишмокда. Тупа- тузук йигитлару кизлар. Аслидакушик куйлаш айбмас, уят эмас. Бирок бу каби пуф десанг кутарасига учар енгил-елпи саёз гап-сузлар хакикий иснод.
Бу кетишда санъат хам ерга киради, адо булади. Яна аникки, шу кетишда енгил-елпи ёшлар кулидаги буюк келажак завол топади. Худони УЗИ АСРАСИН!!!